Μεγάλο Σάββατο: Ο θρίαμβος της ίδιας της ζωής

Ο αναστάς Ιησούς ανασταίνει τον Αδάμ και την Εύα, ενώ ο Σατανάς παραμένει δέσμιος στον Άδη (Ναός του Αγίου Σωτήρος εν τη Χώρα, Κωνσταντινούπολη· 1315)
Στην κάθοδο του Ιησού στον Άδη, όπου δίδαξε στις ψυχές των αποθανόντων, είναι αφιερωμένο το Μεγάλο Σάββατο, η τελευταία μέρα της Μεγάλης Εβδομάδας και της Μεγάλης Σαρακοστής.

Η μέρα που οι ψυχές των πιστών αδημονούν για το λαμπρό μήνυμα της Αναστάσεως του Κυρίου. Της νίκης της ζωής απέναντι στο θάνατο. Της πηγής που αναβλύζει αιώνια ζωή, «σμιλευμένη» από το Άκτιστο Φως της Χάρης του Κυρίου.

Το Σάββατο, αφού συγκεντρώθηκαν οι αρχιερείς και οι φαρισαίοι στον Πόντιο Πιλάτο, τον παρακάλεσαν να ασφαλίσει τον τάφο του Ιησού και να τοποθετήσει φρουρά σε αυτόν για τρεις ημέρες διότι, όπως έλεγαν, είχαν την υποψία ότι οι μαθητές Του θα κλέψουν από τον τάφο το Σώμα του Ιησού. Στη συνέχεια θα πουν στο λαό ότι αναστήθηκε, όπως είχε πει ο ίδιος ο Ιησούς (ο πλάνος, κατά τους αρχιερείς και τους φαρισαίους), όταν ακόμα ζούσε. «Και τότε» κατά τους αρχιερείς και τους φαρισαίους «η τελευταία πλάνη θα είναι χειρότερη της πρώτης». Αφού είπαν αυτά στον Πόντιο Πιλάτο και αφού πήραν την άδειά του, έφυγαν και σφράγισαν τον τάφο τοποθετώντας εκεί για ασφάλεια κουστωδία, δηλαδή στρατιωτική φρουρά.

Το πρωί του Μεγάλου Σαββάτου στις εκκλησίες μας τελείται η Θεία Λειτουργία της Πρώτης Ανάστασης. Ονομάζεται έτσι, διότι σε κάποιο σημείο της Θείας Λειτουργίας ο ιερέας προαναγγέλλει την Ανάσταση του Κυρίου, λέγοντας «Ανάστα ο Θεός, κρίνων την γην…».

Είναι το μόνο Σάββατο του χρόνου κατά το οποίο οι πιστοί νηστεύουν και από λάδι.

Το μεσημέρι του Μεγάλου Σαββάτου γίνεται στα Ιεροσόλυμα η τελετή Αφής του Αγίου Φωτός. Ένα θαύμα για τους πιστούς, αφού το Άγιο Φως ανάβει από μόνο του και μόνο παρουσία του ελληνορθόδοξου πατριάρχη, ο οποίος βρίσκεται χωρίς κανέναν άλλον μέσα στον Πανάγιο Τάφο.
Η Ανάσταση του Κυρίου
Γύρω στις 23:00 ξεκινά η Αναστάσιμη Ακολουθία στους ναούς σε ολόκληρη τη χώρα. Περίπου 15-20΄ πριν από τα μεσάνυχτα σβήνουν τα φώτα των ναών, και ο ιερέας προβάλλει στην Ωραία Πύλη κρατώντας σε κάθε χέρι του δεσμίδες κεριών με το Άγιο Φως και ψάλλοντας το «Δεύτε Λάβετε Φως».

Πιστοί κρατούν λαμπάδες με το Άγιο Φως από τον Πανάγιο Τάφο στο Ναό της Αναστάσεως στα Ιεροσόλυμα*
(φωτ.: ΑΠΕ-ΜΠΕ / Eurokinissi / Χρήστος Μπόνης)

Μετά από λίγα λεπτά ιερείς, ψάλτες και πιστοί βγαίνουν στον περίβολο της κάθε εκκλησίας, όπου γίνεται η ανάγνωση του Ευαγγελίου της Αναστάσεως. Ακριβώς τα μεσάνυχτα, κάτω από τους δυνατούς, χαρμόσυνους ήχους κωδωνοκρουσιών, ψάλλεται το «Χριστός Ανέστη…». Ο Ιησούς Χριστός, ο Κύριος της Δόξης, φανερώνει το μεγαλείο της δύναμής Του. Μιας δύναμης που αδυνατεί να συλλάβει ο ανθρώπινος νους – που όμως στέκεται τόσο στοργικά δίπλα στον αδύναμο και πεπτωκότα άνθρωπο και μετατρέπεται σε αγκαλιά αγάπης και συγχώρεσης…

Είναι ο θρίαμβος της ζωής, αφού η ίδια η ζωή είναι ο Κύριος Ημών Ιησούς Χριστός.

Η λειτουργία της Ανάστασης διαρκεί αρκετές ώρες, και μετά το πέρας της μπορούν να λάβουν τη Θεία Κοινωνία νηστεύσαντες και μη. Μετά τη Θεία Λειτουργία οι πιστοί επιστρέφουν με το Άγιο Φως στα σπίτια τους, όπου, σύμφωνα με το έθιμο, σταυρώνουν την είσοδο με τον καπνό του. Επίσης, το έθιμο επιτάσσει για σαράντα μέρες να διατηρείται στα σπίτια άσβεστο το Άγιο Φως.
Ρωμανός Κοντογιαννίδης
triklopodia.gr