ΠΑΣ Γιάννινα: Τα δέκα μεγάλα γεγονότα της ιστορίας του

Το «ΦΩΣ» παρουσιάζει την ιστορική διαδρομή του «Άγιαξ της Ηπείρου» που γιόρτασε τα 55 χρόνια από την ίδρυσή του. 

Ο ΠΑΣ Γιάννινα συμπλήρωσε 55 χρόνια παρουσίας στο ελληνικό ποδόσφαιρο. Είναι το καμάρι όλων των Ηπειρωτών και ο εκπρόσωπος στη Σούπερ Λίγκα της Ηπείρου και της βορειοδυτικής Ελλάδας. Ιδρύθηκε στις 8 Ιουλίου 1966, όταν δημοσιεύτηκε στο Πρωτοδικείο Ιωαννίνων η υπ’ αριθμόν 366/1966 απόφαση με την οποία εγκρίθηκε το καταστατικό του νέου συλλόγου με την επωνυμία ΠΑΣ Γιάννινα. Δηλαδή Πανηπειρωτικός Αθλητικός Σύλλογος Γιάννινα. Ο «Άγιαξ της Ηπείρου» προέκυψε από τις συγχωνεύσεις των τριών ομάδων της πόλης Αβέρωφ, Ατρόμητος και Ολυμπιακός. Το 1962 συγχωνεύτηκαν αρχικά Ατρόμητος, Ολυμπιακός και προέκυψε ο Αθλητικός Όμιλος Ιωαννίνων (ΑΟΙ). Και το 1966 έγινε η συγχώνευση του ΑΟΙ με τον Αβέρωφ και προέκυψε ο ΠΑΣ. Για να διατηρηθούν οι δύο θέσεις στο πρωτάθλημα Β’ Εθνικής, μετονομάστηκε ο ΑΟΙ σε ΠΑΣ Γιάννινα και ο Αβέρωφ σε Μπιζάνι. Σήμα της νέας ομάδας η μια όψη από το αρχαίο νόμισμα της Ηπείρου, απεικονίζοντας τον ταύρο, τη δάφνη με την επιγραφή «ΑΠΕΙ ΡΩΤΑΝ» που σημαίνει στη γενική της δωρικής έκφρασης «των Ηπειρωτών».

^{Καλοκαίρι του 1972 σε φιλικό με τον Παναθηναϊκό στη Λεωφόρο. Όρθιοι από αριστερά Λίσα, Σιόντης, Μάντος, Γραμμενιάτης, Οικονομίδης, Θαυμαστός, Τσουρλίδας, Μπέκας. Καθήμενοι Φίλιος, Κοντογιωργάκης, Μοντέζ, Αλβαρέζ, Παστερνάκης, Γκλασμάνης}

Για αυτά τα 55 χρόνια Ιστορίας θα μπορούσαμε να γράψουμε πολλές σελίδες. Δεκάδες είναι άλλωστε τα ιστορικά αφιερώματα που κάναμε στο «ΦΩΣ». Το πρώτο ολοσέλιδο αφιέρωμα για την ίδρυση του ΠΑΣ, με πλήρη στοιχεία και με την ημερομηνία ίδρυσης, που μέχρι τότε όλοι αγνοούσαν, δημοσιεύτηκε στο «ΦΩΣ» της 8^ης Ιουλίου 2008. Έκτοτε συνεχίσαμε την παράδοση με σειρά άλλων αφιερωμάτων κάθε χρόνο τέτοιον καιρό. Πριν από το 2008, σε καμία άλλη πανελλήνια εφημερίδα δεν είχε καταγραφεί παρόμοιο αφιέρωμα με λεπτομέρειες και με την ημερομηνία ίδρυσης. Όλα αυτά ήταν αποτέλεσμα μιας επίπονης προσπάθειας, ανατρέχοντας σε ιστορικές πηγές, αρχεία παλαιών παραγόντων και εφημερίδων, με δεκάδες συνεντεύξεις των πρωταγωνιστών εκείνης της εποχής. Ευτυχήσαμε το 1986 να γνωρίσουμε και τον πρώτο πρόεδρο του ΠΑΣ, τον αείμνηστο γιατρό Περικλή Γιαννή, λίγο πριν φύγει από τη ζωή. Η ιστορική διαδρομή του ΠΑΣ καταγράφηκε για πρώτη φορά σε 95 συνέχειες το 2006 στην τοπική εφημερίδα «Ηπειρωτικός Αγών» με τη δική μας υπογραφή.

Από το 2008 και μετά άρχισε πλέον να γιορτάζεται στα Γιάννινα κάθε 8^η Ιουλίου η επέτειος ίδρυσης του ΠΑΣ. Τα δε αφιερώματα που γίνονται κάθε χρόνο είναι πανομοιότυπα και επανάληψη των ίδιων γεγονότων. Εμείς θα τιμήσουμε την επέτειο με έναν ξεχωριστό τρόπο. Με την παράθεση κάποιων στοιχείων που έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον, καταγράφοντας τα δέκα σημαντικότερα γεγονότα αυτής της 55χρονης διαδρομής που έπαιξαν καταλυτικό ρόλο στο να γίνει ο ΠΑΣ μια μεγάλη και θρυλική ομάδα της περιφέρειας. Ο ΠΑΣ Γιάννινα στα 55 χρόνια αυτής της διαδρομής αγωνίστηκε 25 χρόνια στην Α’ Εθνική, 27 χρόνια στη Β’ Εθνική και 3 χρόνια στη Γ’ Εθνική. Οι μεγαλύτερες διακρίσεις του στα πρωταθλήματα Α’ Εθνικής ήταν η κατάληψη της 5^ης θέσης στις αγωνιστικές σεζόν 1975-76, 1978-79 με προπονητή τον Αντώνη Γεωργιάδη, που θεωρείται ο κορυφαίος προπονητής στην Ιστορία της ομάδας, και τη σεζόν 2012-13 με προπονητή τον Γιάννη Χριστόπουλο. Στον θεσμό του Κυπέλλου έφτασε τρεις φορές στα ημιτελικά, τις σεζόν 2006-07, 2009-10 και 2020-21. Έχει αγωνιστεί δύο φορές σε διεθνείς διοργανώσεις. Τη σεζόν 1979-80 έπαιξε στο Βαλκανικό Κύπελλο με αντιπάλους Παρτιζάν Τιράνων, Ριέκα Γιουγκοσλαβίας (νυν Σλοβενίας) και το 2016 που αγωνίστηκε στο Γιουρόπα Λιγκ (αντί του Πανιωνίου που κόπηκε από την ΟΥΕΦΑ) με Οντ και Άλκμααρ επί εποχής Χριστοβασίλη και Πετράκη.
Πρώτος πρόεδρος του ΠΑΣ ήταν ο γιατρός Περικλής Γιαννής, πρόεδρος και πριν του Αβέρωφ. Πρώτος προπονητής ο Κώστας Χούμης, παλιός άσος του Εθνικού Πειραιώς που μετανάστευσε στη Ρουμανία. Πρώτο επίσημο παιχνίδι πρωταθλήματος ήταν με τον Ολυμπιακό Πατρών στα Γιάννινα που έληξε με σκορ 3-0. Το πρώτο γκολ σημείωσε ο Νικήτας Τσίλης και τα άλλα δύο οι Μαυριδόπουλος, Τσουρλίδας. Η πρώτη άνοδος στην Α’ Εθνική σημειώθηκε την αγωνιστική σεζόν 1973-74 με πρόεδρο τον Κώστα Μπέγκα. Προπονητής μέχρι την 25^η αγωνιστική ήταν ο Νίκος Αλέφαντος και στη συνέχεια μέχρι τέλους (38^η αγωνιστική) ήταν ο Εδουάρδο Ριγκάνι. Πρώτος πρόεδρος στην Α’ Εθνική ο Λευτέρης Καλογιάννης, βουλευτής για πολλά χρόνια της ΝΔ και πρώτος προπονητής ο Αντώνης Γεωργιάδης. Με την καθιέρωση του επαγγελματικού ποδοσφαίρου, ο ΠΑΣ έγινε ΠΑΕ το καλοκαίρι του 1979 με πρώτο πρόεδρο και μεγαλομέτοχο τον επιχειρηματία Κώστα Αναστασίου. Στην πρεμιέρα του πρώτου επαγγελματικού πρωταθλήματος απολύθηκε μετά το ματς με τον Ηρακλή ο Αλέφαντος και δύο μήνες μετά ήρθε μέσω του ΠΑΣ για πρώτη φορά στην Ελλάδα ο Γιάτσεκ Γκμοχ.
Μακροβιότερος πρόεδρος στα 55 χρόνια Ιστορίας είναι ο Γιώργος Χριστοβασίλης, που είναι και από τους πιο πετυχημένους.

^{Ο πρόεδρος Γιώργος Χριστοβασίλης που οδήγησε τον ΠΑΣ για πρώτη φορά στα σαλόνια της Ευρώπης}

Είναι ο 18^ος πρόεδρος στην Ιστορία. Προϋπήρξαν οι Περικλής Γιαννής, Θεμιστοκλής Λέκκας, Αχιλλέας Εμμανουηλίδης, Αθανάσιος Τσουκανέλης, Κώστας Μπέγκας, Ελευθέριος Καλογιάννης, Χριστόφορος Παπαδόπουλος, Γιώργος Κωνσταντόπουλος, Κώστας Αναστασίου, Γρηγόρης Γουργούλης, Νίκος Αναστασίου, Βαγγέλης Γκουργκούλης, Κώστας Γκλίναβος, Χρήστος Μήτσης, Κώστας Χρηστίδης, Μάνθος Κολέμπας, Αλέξης Κούγιας.

Μακροβιότερος προπονητής ο Γιάννης Πετράκης, νυν τεχνικός του Απόλλωνα Σμύρνης. Κάθισε στον πάκο του «Άγιαξ» από τον Φεβρουάριο του 2014 μέχρι το 2019. Ο νυν τεχνικός Ηρακλής Μεταξάς είναι ο 70^ός στη σειρά προπονητής του ΠΑΣ. Άλλοι σημαντικοί προπονητές που κάθισαν στον πάγκο του ήταν οι Χούμης, Φαρία, Αλέφαντος, Γεωργιάδης, Ζέτσεφ, Γκμοχ, Αργίροφ, Πρόκοπ, Φαφιέ, Πάκερτ, Χουλσόφ, Παράσχος, Κατσαβάκης, Αναστόπουλος, Παπαχρήστου, Όγιος, Αναστασιάδης, Χριστόπουλος, Τσιώλης, Πετράκης και στα τελευταία δύο χρόνια ο εξαιρετικός Αργύρης Γιαννίκης.

Πολλά τα ματς που θυμάται ο κόσμος. Κάποια από αυτά έχουν ξεχωριστή θέση στη «βίβλο» της Ιστορίας. Τη χρονιά της πρώτης ανόδου στην Α’ Εθνική, σε πρωινό αγώνα στη Λεωφόρο, ο ΠΑΣ συνέτριψε τον Ηλυσιακό 4-0 σε ένα κατ’ ευφημισμόν ντέρμπι. Το ματς έγινε παρουσία 25.000 θεατών! Όλα τα ματς με τις μεγάλες ομάδες είχαν ξεχωριστό ενδιαφέρον. Ανεξίτηλες οι μνήμες για τις νίκες με 3-0 επί του Ολυμπιακού το 1976 και με 3-1 το 1986, ο αποκλεισμός του Θρύλου στο Καραϊσκάκη τον Ιανουάριο του 2007, οι δύο νίκες με 4-1 και 2-1 επί του Παναθηναϊκού τον χειμώνα του 1980, η νίκη στο Κύπελλο με 4-0 επί του ΠΑΟΚ το 2010. Στην Ιστορία έμειναν και φέτος οι τρεις νίκες επί του Παναθηναϊκού, σε πρωτάθλημα και Κύπελλο, σε διάστημα 17 ημερών.

Τα δέκα μεγάλα γεγονότα

Τα δέκα πιο σημαντικά γεγονότα στην Ιστορία του ΠΑΣ, κατά τη δική μας εκτίμηση και αξιολόγηση, είναι:

1) Η ίδρυση της ομάδας είναι ένα πολυδιάστατο γεγονός για τα Γιάννινα και την Ήπειρο. Ξεπεράστηκαν οι αντιθέσεις, τα μίση και τα πάθη πολλών ετών που είχαν μεταξύ τους οι φίλαθλοι των παλιών ομάδων. Αυτό έγινε με προεργασία χρόνων για να αντιληφθούν ο κόσμος και οι παράγοντες ότι ήταν αναγκαία η συνένωση των δυνάμεων. Ο δε φανατισμός μεταξύ Ατρόμητου και Αβέρωφ δεν οδηγούσε πουθενά. Όσο θα υπήρχε αυτός ο διχασμός τόσο η άνοδος στην Α’ Εθνική θα ήταν μακρινό όνειρο. Το πρώτο ματς με τον Ολυμπιακό Πατρών στις 30/10/1966 ήταν η αρχή μιας μεγάλης πορείας. Μπορεί να ήταν δύσκολα τα πρώτα χρόνια και να τηρούνταν οι λεπτές ισορροπίες για να μην μπει πάλι ο σπόρος του διχασμού, αλλά η συγχώνευση στέριωσε και όλοι πλέον συντάχθηκαν κάτω από τη σημαία της νέας ομάδας.

Οι μεταγραφές έξι Αργεντινών παικτών

2) Η έλευση των έξι παικτών από την Αργεντινή, στο πρώτο εξάμηνο του 1972, ήταν μια εποποιία για τα δεδομένα της εποχής. Γι’ αυτό ο τότε πρόεδρος Σάκης Τσουκανέλης ίσως είναι ο κορυφαίος πρόεδρος όλων των εποχών. Ήταν οι πρώτοι Λατινοαμερικάνοι ποδοσφαιριστές που πάτησαν πόδι στη χώρα μας. Ήταν θεία τύχη για τα Γιάννινα που είχαν προπονητή τη σεζόν 1971-72 τον Γκομέζ Ντε Φαρία. Αυτός έφερε τους Παστερνάκη, Γκλασμάνη, Κοντογιωργάκη, Μοντέζ, Αλβαρέζ, Λίσα. Τους πέρασαν ως… ομογενείς και αυτοί οι παίκτες άλλαξαν εντελώς το σκηνικό. Ο ΠΑΣ έγινε μια ομάδα που έπαιζε διαφορετικό ποδόσφαιρο, με λατινοαμερικάνικο τέμπο. Οι φίλαθλοι στην Ελλάδα ήταν εθισμένοι στο αγγλικό ποδόσφαιρο από τις μαγνητοσκοπημένες μεταδόσεις της ΥΕΝΕΔ. Οι μακρυμάλληδες του ΠΑΣ από τη «χώρα του τάνγκο» έπαιζαν ένα εντελώς διαφορετικό ποδόσφαιρο, με περίτεχνες ενέργειες που ξεσήκωναν τον κόσμο. Όπου έπαιζε ο ΠΑΣ γέμιζαν τα γήπεδα. Γι’ αυτό και τον ονόμασαν «Άγιαξ της Ηπείρου», ως ελληνικό αντίγραφο της ομάδας του Γιόχαν Κρόιφ. Οι Αργεντινοί ποδοσφαιριστές ήταν για πολλά χρόνια πρωταγωνιστές της ομάδας. Ο ΠΑΣ με τους έξι Αργεντινούς παίκτες στην ενδεκάδα ξεσήκωνε τον κόσμο και αυτό έδωσε το ερέθισμα στον σπουδαίο Ηπειρώτη τραγουδιστή, τον αείμνηστο Αλέκο Κιτσάκη, να γράψει τον ύμνο του ΠΑΣ που είναι ο επίσημος και στις μέρες μας. «ΠΑΣ Γιάννινα/Άγιαξ της Ηπείρου/ μη σε τρομάζει τίποτα/απόγονε του Πύρρου… ΠΑΣ, ΠΑΣ και σύντομα θα πας/στην Α’ Εθνική/ομάδα θρυλική» είναι μερικοί από τους στίχους του ύμνου.

Η πρώτη άνοδος στην Α’ Εθνική

3) Η άνοδος στην Α’ Εθνική για πρώτη φορά το καλοκαίρι του 1974 άλλαξε εντελώς τα δεδομένα και τον ποδοσφαιρικό χάρτη της Ηπείρου. Πλέον ο ΠΑΣ από κομπάρσος στη Β’ Εθνική που ήταν μέχρι αρχές της δεκαετίας του ’70 έγινε μια πολύ δυνατή ομάδα, κάνοντας ένα σερί δέκα χρόνων στη μεγάλη κατηγορία. Σε αυτήν τη δεκαετία έγραψε χρυσές σελίδες στην Ιστορία του. Η φανέλα έγινε βαριά, το όνομα μεγάλο. Πολλές χιλιάδες οι φίλαθλοι που ήταν στο πλευρό του. Η πρώτη άνοδος συνοδεύτηκε και με την πρόσληψη του Αντώνη Γεωργιάδη, του κορυφαίου προπονητή που πέρασε από τα Γιάννινα. Ο κυρ-Αντώνης με τις γνώσεις και την πείρα βοήθησε όχι μόνο τους παίκτες αλλά και τους παράγοντες για να έχουν ευρύτητα σκέψης και έναν διαφορετικό τρόπο αντιμετώπισης των καταστάσεων.

^{Αριστερά ο αείμνηστος Αντώνης Γεωργιάδης, ο καλύτερος προπονητής που πέρασε από τον ΠΑΣ Γιάννινα. Στο στιγμιότυπο παραλαμβάνει πλακέτα από τον πρώτο πρόεδρο του ΠΑΣ στην Α’ Εθνική, Ελευθέριο Καλογιάννη}

4) Η κατάληψη της 5^ης θέσης στις αγωνιστικές σεζόν 1975-76 και 1977-78 με προπονητή τον Αντώνη Γεωργιάδη ήταν το επιστέγασμα της μεγάλης πορείας του «Άγιαξ της Ηπείρου». Εκείνη την εποχή υπήρχαν πανίσχυρες ομάδες, όχι μόνο σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη αλλά και στην περιφέρεια. Μεγάλοι πρωταγωνιστές των γηπέδων στη δεκαετία του ‘70 ήταν οι Κοντογιωργάκης, Γκλασμάνης, Μοντέζ, Αλβαρέζ, Λίσα, Σιόντης, Τσουρλίδας, Μάντος, Γραμμενιάτης, Βέργος, Χατζηκαπετάνης, Θαυμαστός, Οικονομίδης, Χατζηαντωνίου, Λιάκος, Μπρεντάνος, Παντελίδης, Εσπινόζα, Μάιπας, Παπάζογλου, Σεϊταρίδης, Παπαχρήστου, Παπαγγέλης, Αλεξάκης, Πρίσκας, Μπόλος, Ράντισιτς, Τσιριμώκος, Λάππας, Σοφιάς, Κοκότοβιτς και άλλοι.

^{Ο ΠΑΣ τη σεζόν 1981-82. Όρθιοι από αριστερά Παπαχρήστου, Αλεξάκης, Μάιπας, Παπαγεωργίου, Ράντισιτς, Παπάζογλου. Καθήμενοι Τσίτσος, Μοντέζ, Κοντογιωργάκης, Μαντζούκης, Ανανιάδης}

Πρώτη συμμετοχή στο Βαλκανικό Κύπελλο

5) Η πρώτη μεγάλη διάκριση ήταν η έξοδος στο Βαλκανικό Κύπελλο. Η κατάληψη της 5^ης θέσης το 1978 οδήγησε τον «Άγιαξ της Ηπείρου» σε αυτήν τη διοργάνωση που τότε είχε ιδιαίτερη αξία. Στις ευρωπαϊκές διοργανώσεις έβγαιναν μόνο ο πρωταθλητής και ο κυπελλούχος. Αργότερα στο Κύπελλο ΟΥΕΦΑ και ο δευτεραθλητής. Το Βαλκανικό Κύπελλο ήταν ο στόχος των μικρομεσαίων ομάδων. Ο ΠΑΣ απέκλεισε την Παρτιζάν Τιράνων και αποκλείστηκε από τη Ριέκα της ενωμένης τότε Γιουγκοσλαβίας. Μέχρι να βγει στο Γιουρόπα Λιγκ, το 2016, το Βαλκανικό Κύπελλο ήταν η μεγαλύτερη εμπειρία.
6) Το καλοκαίρι του 1979 με νόμο της κυβέρνησης Καραμανλή καθιερώθηκε το επαγγελματικό ποδόσφαιρο στην Ελλάδα. Μετά τις νομικές διαδικασίες συστάθηκε πλέον και επίσημα η ΠΑΕ ΠΑΣ Γιάννινα, με αρχικό μετοχικό κεφάλαιο 8.000.000 δρχ., η οποία στις 19-9-1979 οδηγήθηκε σε εκλογές για την ανάδειξη της πρώτης αιρετής διοίκησης και πρώτος πρόεδρος και μεγαλομέτοχος εξελέγη ο Κώστας Αναστασίου. Είναι αλήθεια ότι ο ΠΑΣ δυσκολεύτηκε πολύ για να κλείσει το μετοχικό κεφάλαιο και να μετατραπεί σε ΠΑΕ. Καταλυτική υπήρξε η επέμβαση του αείμνηστου Ευάγγελου Αβέρωφ που, για να βγει η ομάδα από το αδιέξοδο, παρότρυνε με μεγάλες πιέσεις τον επιχειρηματία Κώστα Αναστασίου να αγοράσει μετοχές και να γίνει πρόεδρος, όπως και έγινε.

Το μπαράζ με τον Πανιώνιο στη Λάρισα

7) Το μπαράζ με τον Πανιώνιο που έγινε το Σάββατο 19 Μαΐου 1984 αποτελεί σημείο αναφοράς, καθώς ήταν το τέλος της μεγάλης ομάδας και μιας χρυσής δεκαετίας. Ο ΠΑΣ έχασε 2-0 στην παράταση από τον Πανιώνιο στη Λάρισα και υποβιβάστηκε στη Β’ Εθνική. Ο υποβιβασμός αυτός σήμανε το τέλος μιας μεγάλης εποχής. Ήταν η πρώτη δεκαετία στην Α’ Εθνική, με τις λαμπρές σελίδες της Ιστορίας. Στη Λάρισα γράφτηκε η τελευταία πράξη. Ακολούθησαν δύσκολα χρόνια, οι μεγάλοι παίκτες αποχώρησαν, η μεγάλη ομάδα που ήταν το φόβητρο όλων των μεγάλων αποτελούσε πλέον ανάμνηση. Ο ΠΑΣ έγινε ομάδα-ασανσέρ και στη δεκαετία του ’90 βίωσε τα λεγόμενα «πέτρινα χρόνια». Το 1997 υποβιβάστηκε και στη Γ’ Εθνική. Στην Ιστορία δεν υπάρχουν μόνο καλές αλλά και άσχημες στιγμές.

^{Οι παίκτες του ΠΑΣ πανηγυρίζουν την άνοδο στην Α’ Εθνική στις 18 Ιουνίου 2000 μετά το μπαράζ με το Αιγάλεω στη Νέα Φιλαδέλφεια}

8) Η επιστροφή στην Α’ Εθνική, μετά το μπαράζ με το Αιγάλεω στη Νέα Φιλαδέλφεια, τον Ιούνιο του 2000, έβγαλε τον κόσμο στους δρόμους. Πρώτη άνοδος, μετά από μια δεκαετία απαξίωσης. Όμως το θαύμα αυτό δεν κράτησε για πολύ. Η ομάδα υποβιβάστηκε στη Β’ Εθνική το 2001, επέστρεψε στην Α’ Εθνική το 2002, υποβιβάστηκε λόγω χρεών το 2003 και το 2004 όχι μόνο υποβιβάστηκε στη Γ’ Εθνική αλλά ήταν και στα πρόθυρα διάλυσης. Τα χρέη τεράστια, οι προσφυγές σωρηδόν, τα γραφεία κλειστά με κομμένο το ηλεκτρικό ρεύμα. Η διοίκηση ήταν ακέφαλη.
9) Η παρέμβαση του Αλέξη Κούγια και η ανάληψη της ηγεσίας, το καλοκαίρι του 2004, είναι από τα σημαντικότερα γεγονότα της Ιστορίας. Χωρίς τον γνωστό ποινικολόγο ο ΠΑΣ δεν θα μπορούσε να λάβει μέρος ούτε στο τοπικό πρωτάθλημα της Α’ Ερασιτεχνικής. Ο Κούγιας πήρε μια διαλυμένη ομάδα, την ανέβασε στη Β’ Εθνική, την εξυγίανε οικονομικά και επί των ημερών του η ομάδα μεταστεγάστηκε στο ΠΕΑΚΙ, με λεωφορείο, γυμναστήριο και γήπεδα ποδοσφαίρου.

Η πρώτη έξοδος το 2016 στην Ευρώπη

^{Ο ΠΑΣ όπως παρατάχθηκε στο πρώτο ευρωπαϊκό παιχνίδι με την Οντ στα Γιάννινα στις 14/7/2016. Διακρίνονται όρθιοι από αριστερά: Γιάκος, Πασχαλάκης, Μπέριος, Τζημόπουλος, Μιχαήλ, Φερφελής. Καθιστοί οι Καρανίκας, Ακόστα, Ναδάλες, Κοζορώνης, Λίλα}

10) Τα δεκατρία χρόνια που είναι επικεφαλής της διοίκησης ο Γιώργος Χριστοβασίλης, αν το σκανάρουμε ως ένα ενιαίο γεγονός, είναι μια φωτεινή περίοδος στη διαδρομή της τοπικής ομάδας. Αποκορύφωμα η έξοδος στην Ευρώπη το 2016, για πρώτη φορά στην Ιστορία. Ο ΠΑΣ απέκλεισε την Οντ από τη Νορβηγία και αποκλείστηκε από την ολλανδική Άλκμααρ. Ένα όνειρο έγινε πραγματικότητα. Στο διάστημα αυτό ο ΠΑΣ πήγε και δύο φορές στα ημιτελικά του Κυπέλλου. Το 2010 αποκλείστηκε από τον Παναθηναϊκό και φέτος από τον Ολυμπιακό.

Κλείνοντας κάπου εδώ το αφιέρωμα, να ευχηθούμε χρόνια πολλά στον ΠΑΣ και στους φιλάθλους του για την αυριανή 55^η επέτειο από την ίδρυσή του. Σε αυτά τα 55 χρόνια μπορεί να μην κέρδισε τίτλους, να μην έφτασε σε έναν τελικό Κυπέλλου, μπορεί να πέρασε μπόρες και περιπέτειες, αλλά παραμένει διαχρονική αξία στο ελληνικό ποδόσφαιρο. Μια ομάδα με κόσμο, όνομα και πολύ βαριά φανέλα.

 πηγη fosonline.gr