Ο θρύλος του Νεραϊδόσπηλιου

«Οι νεράιδες γλεντούσαν λίγο πιο μέσα από την είσοδο του Νεραϊδόσπηλιου, εκεί κοντά στους Αστρακούς Πεδιάδας του Ηρακλείου και κάτω από το φως του φεγγαριού, ένας νεαρός λυράρης, ακούγοντας τα γέλια και τους ήχους του αέρινου γλεντιού, οδηγήθηκε μέσα στη σπηλιά...

Έξω από τη σπηλιά διάφορα μικρά ρυάκια και μία πηγή που το νερό της κάνει θόρυβο που μοιάζει με κλάμα...».

Πώς να συνδέονται άραγε οι νεράιδες, ο νεαρός λυράρης και η πηγή του Αστρακά που είναι μία από τις κύριες πηγές που στέλνει νερό στο Ηράκλειο για την ύδρευση των Κρητικών; Η απάντηση δίδεται από τον μύθο που περνάει από γενιά σε γενιά και συνδέει το ακριβότερο δώρο προς τους ανθρώπους, το νερό, με την απόλυτη αγάπη, αυτή της μάνας προς το παιδί της.

Έξω από την πόλη του Ηρακλείου, βρίσκεται το χωριό Αστρακοί, η ύπαρξη του οποίου αποδεικνύει την πολυποίκιλη ιστορία της Κρήτης αλλά και τη σπουδαία σύνδεση τού χθες με το σήμερα.

Ο επισκέπτης των Αστρακών, που η πιο παλιά αναφορά τους ως χωριό συναντάται το 1271 σε συμβόλαιο του Pietro Scardon συμβολαιογράφου του Χάνδακα, εύκολα θα οδηγηθεί στον Νεραϊδόσπηλιο. Όποιος φτάνει στην περιοχή, έχει ήδη «γεμίσει» από το έντονο θρησκευτικό συναίσθημα που κυριαρχεί λόγω των μικρών ναών, παλαιών, ακόμη και από τον 14ο αιώνα όπως της Παναγίας του Αρχαγγέλου Μιχαήλ, έχει γνωρίσει τις νεκροπόλεις της μινωικής και πρωτογεωμετρικής περιόδου, έχει αντιληφθεί τα στοιχεία της εποχής των Ενετών, αλλά νιώθει και έκσταση όταν ακούει πως η ονομασία Αστρακοί μπορεί να προέρχεται από ένα άστρο, ένα μετεωρίτη που έπεσε στην περιοχή στη θέση Λούτρα.

Εκεί μπροστά του, βρίσκεται ο Νεραϊδόσπηλιος, όπου ένα βράδυ βρέθηκε ο νεαρός λυράρης του μύθου. Αντικρίζοντας τις Νεράιδες, μέσα στο άπλετο φως με τις μαγικές τους αέρινες κινήσεις, πήρε τη λύρα του και τις οδήγησε στους δικούς του ρυθμούς. Μόλις ξεπρόβαλλε ο ήλιος, νεράιδες είναι και χάθηκαν. Η μαγεία των απόκοσμων όμως και άυλων πλασμάτων, είχε κυριεύσει το Κρητικόπουλο, το οποίο αναζήτησε τη συντροφιά τους και πάλι το επόμενο βράδυ. Ξανά ο ήχος της λύρας, οδήγησε τις νεράιδες στο χορό, οδήγησε όμως και το παλικάρι στο να ερωτευθεί μία μακρομαλλούσα νεραϊδοστόλιστη κοπελιά. Το ξημέρωμα οι ακτίνες του ήλιου την έκλεψαν, χάθηκε και πάλι. Ψάχνοντας να βρει τρόπο να την κρατήσει δίπλα του και να μη χαθεί όπως κάθε πρωί με τις πρώτες ακτίνες του ήλιου, ακολούθησε τη συμβουλή μιας γερόντισσας.
«Άρπαξε την από τα μαλλιά μόλις ο ήλιος ξεπροβάλλει και μην την αφήσεις ό,τι και αν γίνει». Αυτό και έπραξε... Η νεράιδα με χίλιους τρόπους και μεταμορφώσεις σε ό,τι μπορεί ή δεν μπορεί να φαντασθεί ο ανθρώπινος νους, προσπαθούσε να ξεφύγει από τα χέρια του νέου. Οι άλλες νεράιδες, όπως κάθε ξημέρωμα εξαφανίσθηκαν μέσα στο φως, εκείνη όμως δεν τα κατάφερε κι ο λυράρης την οδήγησε στο σπιτικό του. Προσπαθούσε για καιρό, να την πείσει για την αγάπη του, της έκανε ένα παιδί, της ζητούσε να τον αγαπήσει και εκείνη, όμως σε όλες του τις προσπάθειες μόνο η σιωπή της υπήρχε στο χώρο. Χωρίς κανέναν ήχο η αέρινη νεράιδα υπήρχε στο χώρο.

Ο νέος, αποφάσισε να ζητήσει εκ νέου τη συμβουλή της γερόντισσας. «Άναψε φωτιά, ζήτα της να σου μιλήσει και κάμε ψεύτικα πως ρίχνεις μέσα το παιδί», τον προέτρεψε. Αυτό και έπραξε και μόλις η νεράιδα είδε την κίνηση αυτή, όρμησε φωνάζοντας «άσε σκύλε το γιο μου» κι αρπάζοντας το παιδί της χάθηκε. Η μάνα νεράιδα προσπάθησε να επανενωθεί με τις άλλες νεράιδες, οι οποίες όμως την αρνήθηκαν, επειδή είχε κάνει παιδί με θνητό, επειδή την είχε αγγίξει ανθρώπινο πλάσμα. Τότε εκείνη, διάλεξε μια πηγή έξω από το σπήλαιο και από τότε κάθεται εκεί και κλαίει, κρατώντας το παιδί της σφικτά στην αγκαλιά, στους αιώνες και στους καιρούς.

Ο θρύλος αναφέρει πως όποτε τα νερά εκεί στη Λούτρα, στην πηγή, θολώνουν, είναι από τα δάκρυα της νεράιδας κι αν αφεθεί ο επισκέπτης στην απόλυτη ηρεμία του τοπίου, την αρμονία της φύσης και στο ταξίδι της φαντασίας του, θα μπορέσει να ακούσει τόσο το κλάμα της, όσο και τους σκοπούς της λύρας μα και τις φωνές από το γλέντι των νεράιδων που εγκατέλειψαν, που αρνήθηκαν την αδερφή τους.

Εκεί στην παλιά Επαρχία Πεδιάδος στο Ηράκλειο, κάθε επισκέπτης έχει τη δυνατότητα να νιώσει πόσο εύκολα δένουν οι ιστορικές περίοδοι της Κρήτης, πόσο αρμονικά συνυπάρχουν η φυσιολατρία με την θρησκευτική λατρεία, αλλά και πόσο ανάγκη έχει ο άνθρωπος να γνωρίζει, πως μέσα από τους μύθους μπορεί να βρει πολλές απαντήσεις όχι μόνο για τα συναισθήματα του, αλλά και για ερωτήσεις που είχε από τα μικράτα του. Κι όλα αυτά, μόλις 25 χιλιόμετρα έξω από το Ηράκλειο.

Πηγή: ΑΠΕ - ΜΠΕ